0-Cahiers Politiestudies – ABO 2023

Description

Cahiers Politiestudies is een kwartaalreeks die zich richt op hoogstaande, kwalitatieve bijdragen over politiële vraagstukken en fenomenen die de politie interesseren.

Kernredactie
Elke Devroe (hoofdredacteur)
Paul Ponsaers
Lodewijk Gunther Moor

Redactie
Marc Cools
Philippe De Baets
Sofie De Kimpe
Janine Janssen
Timo Kansil
Renze Salet
Auke van Dijk
Antoinette Verhage

---

Opzet
De kwartaalreeks is multidisciplinair opgezet, waarbij criminologie een prominente plaats krijgt naast andere disciplines. De reeks wordt begeleid door een internationale redactieraad. De redactieraad waakt over de kwaliteit van de ingediende manuscripten dankzij een internationale double blind peerreview-procedure en ontwikkelt een proactief beleid met het oog op het samenstellen van thematische volumes. Daartoe worden gasteditoren in België en Nederland aangezocht.

Doelgroep
Zowel wetenschappers (academici, beleidsondersteunende onderzoekers, opleidingscentra en bibliotheken) als practici afkomstig uit politie, justitie en belendende domeinen vinden hier een forum. De Cahiers Politiestudies zijn uitgegroeid tot betekenisvolle thematische naslagwerken, met zowel wetenschappelijke als praktijkgerichte bijdragen die voor de politie en voor ruimere beroepskringen en academici een onmisbaar instrument zijn. Een instrument dat een degelijk en professioneel overzicht biedt van een eigentijds thema.

Cahiers Politiestudies overzichtsfolder

---

Abonneren
De Cahiers Politiestudies verschijnen trimestrieel (4 themanummers per jaar). Een jaarabonnement kost € 145,- + € 9,95 eenmalige bijdrage in de verzendkosten in Benelux (incl. btw) (buiten Benelux: + €27,- euro verzendkost). Een abonnement kan jaarlijks worden opgezegd vóór 1 december van de lopende jaargang. Neemt u een abonnement in de loop van een jaargang, dan ontvangt u ook de reeds verschenen delen van die jaargang.

Abonnees kunnen de cahiers ook gratis digitaal lezen via Google Play en de App Store.

Een los exemplaar (gedrukt) kost € 39,- (incl. btw).
Een los exemplaar (e-book pdf) kost € 29,25 (incl. btw).

Een abonnement aanvragen kan via CPS@Spabonneeservice.nl of door het formulier in te vullen via de bovenstaande knop “Abonneren”.
Een los exemplaar bestellen kan via www.gompel-svacina.eu.

---

Premiumformule “Vrienden van de Cahiers Politiestudies”:

• 5 gedrukte exemplaren per aflevering voor eigen gebruik of verspreiding naar believen (20 Cahiers per jaargang dus, op 1 adres);
• digitale toegang via Google Play en de App Store (smartphone of tablet);
• één gratis toegang tot elke Cahierstudienamiddag, live of digitaal (vier keer per jaargang dus); én
• een bijzondere vermelding als “Vriend van de Cahiers Politiestudies” op de website van het tijdschrift (cahierspolitiestudies.eu).

Bijdrage premiumformule: € 500,- incl. btw (waarde ruim € 984,75).

---

Huidige jaargang 2023

Cahier 66: Big data policing
Gasteditoren: Thom Snaphaan, Wim Hardyns, Auke van Dijk, Remco Spithoven, Rosamunde Van Brakel

Nieuwe technologieën ontwikkelen zich sneller dan ooit en dat creëert tegelijk kansen en uitdagingen voor de politieorganisatie. Politiediensten worden vandaag geconfronteerd met enorme hoeveelheden data, soms gestructureerd, maar veelal ongestructureerde informatiestromen. Het gebruik van artificiële intelligentie en big data staat centraal in dit Cahier, maar het gaat niet uitsluitend over de praktische toepassingen hiervan. In bredere zin wordt gereflecteerd over de ontwikkelingen inzake big data policing en de manier waarop een verantwoorde inbedding in de politieorganisatie tot stand kan komen.

Cahier 67: Politie en nieuwe spanningen
Gasteditoren: Timo Kansil, Paul Ponsaers, Renze Salet, Philippe De Baets

Polarisatie en ongenoegen onder burgers leiden tot nieuwe spanningen in de samenleving en protesten tegen overheidsbeleid. Daarbij gaat het over beleid op terreinen als klimaat, dierenwelzijn, racisme en – niet in de laatste plaats – de coronapandemie. De uitingen van deze protesten zijn zichtbaar in legitieme en geplande demonstraties. Maar ook in snel opkomende acties die mede door sociale media schijnbaar uit het niets worden gemobiliseerd. En die zich kunnen vermengen met verschillende extremistische acties. Deze nieuwe maatschappelijke spanningen stellen de nodige vragen aan het politieoptreden. Operationeel betreft het vragen over de intelligencepositie en het handelingsperspectief. Vragen met een meer strategisch karakter betreft de wijze waarop de politie zich heeft te verhouden tot polariserende tendensen en tot politiek en bestuur. Ook dient de vraag zich aan hoe de politie omgaat met interne manifestaties van deze nieuwe spanningen.

Cahier 68: Politiële strategie
Gasteditoren: Antoinette Verhage, Timo Kansil, Kim Loyens, Lodewijk Gunther Moor

Een maatschappij in snelle ontwikkeling vraagt een politie die zich kan aanpassen, een flexibele politie. Dat houdt in dat de politieorganisatie in staat moet zijn om van strategie te veranderen op verschillende vlakken. In dit Cahier willen we zowel de uitdagingen die steeds weer flexibiliteit vragen (technologie, nieuwe fenomenen, maatschappelijke evoluties) als de aanpassingen (bijvoorbeeld in het kader van human resources management, strategie en aanpak) die dit met zich meebrengt aan bod laten komen. We willen daarbij speciaal aandacht hebben voor de soms moeilijke spagaat tussen de nood aan ad-hoc oplossingen enerzijds en het belang van het ontwikkelen van langetermijnvisies anderzijds.

Cahier 69: Kunstcriminaliteit en politie
Gasteditoren: Marc Cools, Amber Gardeyn, Mathias Desmet, Janine Janssen, Richard Bronswijk

De politionele aanpak van kunstcriminaliteit is in België en Nederland een onderbelicht thema. Nochtans genereert dit fenomeen criminele opbrengsten en is de culturele schade aanzienlijk. Kunstcriminaliteit – of criminaliteit tegen cultureel erfgoed – uit zich in verschillende transnationale vormen: diefstal, plundering en illegale handel in cultuurgoederen, vernieling van cultureel erfgoed tijdens militaire conflicten of maatschappelijke onrust, iconoclasme, vervalsing en fraude, en witwassen van crimineel geld. De kunstmarkt is per definitie geglobaliseerd en wordt gedragen door actoren die werken met internationale tussenpersonen. Ze is matig gereguleerd, moeilijk te controleren, en discretie en geheimhouding heersen. De collusie tussen de criminele onder- en bovenwereld noodzaakt een internationale politionele en beleidsmatige visie.

---

Vooruitblik jaargang 2024

Cahier 70: Politie en misbruik van beelden
Gasteditoren: Michel Walrave, Catherine Van de Heyning, Janine Janssen, Emile Kolthoff

Digitale media zijn in een recordtijd de virtuele omgevingen bij uitstek geworden voor communicatie en informatie. Deze technologische ontwikkelingen kunnen echter ook leiden tot misbruik van beelden. Zo heeft de niet-consensuele verspreiding van intieme beelden belangrijke negatieve gevolgen. Eveneens kunnen deepfakes en memes haatdragende boodschappen verspreiden. Hoe moet politie met deze nieuwe realiteit omgaan? En hoe kan ze op haar beurt, gebruik maken van beelden (vb. videoverhoor, filmen van politieoptreden, bodycam)? Dit Cahier analyseert verschillende vormen van beeldmisbruik op sociale media enerzijds, met aandacht voor de motieven en gevolgen, het juridische kader en de uitdagingen voor politiewerk. Bijzondere aandacht wordt  besteed aan de politiële opsporing (toelaatbaarheid van bewijsmateriaal), de problemen en uitdagingen die hiermee gepaard gaan. Ook wordt onderzocht hoe beelden over politie de verbeelding aanspreken (true crime, politieseries).

Cahier 71: Politie en diversiteit  
Gasteditoren: Janine Janssen, Sofie De Kimpe, Lodewijk Gunther Moor, Sophie van Rooijen

De politie opereert in een bonte wereld. Regelmatig wordt de vraag gesteld in hoeverre de politieorganisatie daadwerkelijk die diversiteit representeert. Hoe wit of gekleurd is de politie eigenlijk? Aan de buitenklant, maar evenzeer aan de binnenkant?  Bij diversiteitsbeleid gaat het niet alleen om aandacht de etnische en culturele achtergrond, maar ook om leeftijd, seksuele oriëntatie en gender van medewerkers. In dit themanummer is de focus echter met name gericht op de etnische en culturele achtergrond. Wat betekent ‘Black lives matter’ voor de politie in België en in Nederland? Ruim vijf jaar geleden besteedden we al eens aandacht aan etnisch profileren. Hoe is het daar tegenwoordig mee gesteld? En lukt het de politie inmiddels beter om collega’s met migratieachtergrond niet alleen binnen te halen, maar ook binnen te houden?

Cahier 72: Politie en wetenschap
Gasteditoren: Auke van Dijk, Antoinette Verhage, Willy Bruggeman, Jaco van Hoorn , Jan Terpstra

De politiepraktijk verhoudt zich niet vanzelfsprekend tot wetenschappelijk onderzoek. Het traditionele beeld is dat van de wetenschappers in de ivoren toren op grote afstand van de politieagenten op straat. Wetenschappers zijn dan vooral bezig met kennisvragen terwijl het de politieagenten gaat over het nut van onderzoek voor de praktijk. De afgelopen twee decennia is er veel veranderd in de relatie tussen politie en wetenschap. De academische waardering voor praktijkkennis is toegenomen en er wordt in toenemende mate onderzoek gedaan in en met de praktijk. Binnen de politie is het belang van een wetenschappelijke onderbouwing van beleid en uitvoering toegenomen. Soms is de relatie tussen onderzoek en praktijk zelfs zeer direct, zoals bij het vaststellen van risico’s en de bijbehorende de inzet van risicotaxatie instrumenten. De politie is een kennisintensieve uitvoeringsorganisatie geworden maar de verhouding tussen politiepraktijk en wetenschappelijk onderzoek is nog niet uitgekristalliseerd. In dit cahier wordt op basis van concrete voorbeelden getoond welke kansen en risico’s zich voordoen met het oog op de – verwachte of gewenste – toekomstige verhouding tussen beide domeinen.

Cahier 73: Politie en drugs
Gasteditoren: Sofie De Kimpe, Freya Vander Laenen, Dirk Korf, Toine Spapens

Politie en drugs zijn sinds de criminalisering van bepaalde genotsmiddelen onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wat is het huidige criminaliteitsbeeld aangaande drugs bij de politie in België en Nederland. De politionele recherche lijkt ontzettend veel energie capaciteit te besteden aan de strijd tegen drughandel en -traffic. De vraag rijst wat dit nu allemaal oplevert? Hoe is het gesteld met het drugsbeleid in België en in Nederland? Kennen we andere vormen van politioneel drugbeleid in de wereld en wat leveren die op? Welk effect heeft het Belgische en Nederlandse drugbeleid teweeg gebracht? Wat is de outcome van dit beleid ten aanzien van druggebruik? Het gebruik van drugs en de handel in drugs kan men moeilijk beschouwen als eenzelfde probleem en vergen een divergente aanpak. Hoe benadert me beide problemen in België en in Nederland? Zijn er verschillen en met welk verschillend resultaat? En tot slot, welke perverse neveneffecten zoals ondermijning, maar ook corruptie in de landbouw, etc. zien we verschijnen naar aanleiding van het drugbeleid? Noot: uiteraard wordt de term ‘drugs’ hier zeer breed gebruikt en verdient dit verdere afbakening.

---

Terugblik jaargang 2022

Cahier 62: Politie en rechtsstaat in de gedigitaliseerde samenleving
Gasteditoren: Auke van Dijk, Philippe De Baets, Lodewijk Gunther Moor, Elke Devroe, Stavros Zouridis

Informatie- en communicatietechnologie is in hoge mate grenzeloos en relativeert het belang van territorialiteit. Het handelingsvermogen van de staat, in het bijzonder waar het gaat om de handhaving van de rechtsorde, komt daardoor onder druk te staan.

De criminaliteit – waaronder cybercriminaliteit – als gevolg van deze grensoverschrijdende technologische ontwikkelingen krijgt doorgaans voldoende aandacht. Veel minder aandacht gaat echter naar ondermijning van rechtsstatelijke waarborgen. Zo ontbreekt vaak toetsing door het openbaar ministerie, komen zaken niet altijd meer voor de (Europese) rechter, worden opsporingsbevoegdheden ingezet voor andere doelen, of is er sprake van een vervaging tussen de politie- en de inlichtingenfunctie.

Wat betekent dit alles voor de ontwikkeling van de politiefunctie? Hoe verhouden handhavingsopportuniteiten en efficiëntiewinsten voor de bijzondere inspectiediensten zich met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer?

Cahier 63: Zedenzaken
Gasteditoren: Sofie De Kimpe, Janine Janssen, Pia Struyf, Jan Winter

Dit cahier bestaat uit twee delen. In het eerste deel gaan we na hoe de politie in België en Nederland omgaat met seksgerelateerde problemen. We vragen ons af hoeveel deze misdrijven voorkomen in politiestatistieken en in welke vorm. Is daar doorheen de jaren verandering in te merken? Hierbij willen we het niet enkel hebben over zedenmisdrijven in enge zin (verkrachting en aanranding), ook misdrijven gelinkt aan prostitutie zoals pooierij, mensenhandel en seksuele uitbuiting komen aan bod. We hebben het over seksmisdrijven, zowel tegen mannen, als tegen vrouwen, als tegen LGBT. We vragen ons ook af hoe oud de relatie is tussen de politie en seksuele misdrijven. Is dat enkel iets van de moderne tijden of zijn dergelijke misdrijven al heel lang terug te vinden in de notieboekjes van de politie? Bestaan zedenbrigades al erg lang of is dit een fenomeen van de 20ste of 21ste eeuw? Uiteraard schenken we ook aandacht aan kinderprostitutie, kinderpornografie en pedofilie, maar evenzeer tienerpooierschap (loverboy-fenomeen) en seksuele uitbuiting en oplichting via sociale media. Het cahier wenst bijzondere aandacht te schenken aan bijdragen (onderzoeken of expertise) die ons meer vertellen over de recherchepraktijken en het politiestraatwerk, de contacten tussen politie, slachtoffers en daders, de samenwerkingsverbanden tussen politie en haar voornaamste partners. De politionele recherche staat voorop, uiteraard zijn bijdragen aangaande preventie een mooie aanwinst.

In het tweede deel van dit cahier stellen we ons de vraag hoe het gesteld is met de seksuele diversiteit bij de politie. Hoe divers is de samenstelling van de politie in België en Nederland? Beschikken we over een morfologie dienaangaande? Aandacht gaat vooral naar diversiteit in gender (man, vrouw en LGBT) maar evenzeer naar de combinatie etniciteit-gender. Het cahier wil ook inzicht geven in het diversiteitsbeleid in beide landen. Wat doet de politie in België en Nederland om van haar organisatie een diverse organisatie te maken? Welke maatregelen voeren de politieorganisaties aangaande rekrutering, selectie, loonbaanbeleid en opleiding?

Cahier 64: Politiecultuur
Gasteditoren: Janine Janssen, Bart De Francq, Dorian Schaap, Paul Ponsaers

In het onderzoek naar de politie speelt het begrip ‘politiecultuur’ een belangrijke rol. In veel onderzoek komt een somber en negatief beeld van die politiecultuur naar voren: denk bijvoorbeeld aan het vaak beschreven wantrouwen van politiemensen jegens de samenleving en de mogelijkheden om criminaliteit te bestrijden. Tevens wordt conservatisme, angst voor veranderingen en een weifelende houding jegens alles en allen die anders zijn. Dit beeld kleurt het imago van de politie bij burgers, mede dankzij de uitwerking in tal van populaire politieseries en detectives. Uiteraard valt tegen dit sombere beeld ook het een ander in te brengen. Want past dit veelal op Angelsaksisch onderzoek gebaseerd beeld ook bij de politie in Nederland en België? En is die politiecultuur dan ook niet – net als alle andere culturen – veranderlijk? Een ander belangrijk punt van kritiek is dat in dit stereotiepe beeld van de politiecultuur sterk wordt uitgegaan van het politiewerk dat in uniform wordt verricht en dat bij de recherche plaatsvindt. Maar bij de politie worden natuurlijk ook andere vormen van werk verricht. Wat heerst er dan voor cultuur bij bijvoorbeeld afdelingen die zich bezighouden met sporenonderzoek of het analyseren van informatie en intelligence? In deze typen politiewerk hebben we de laatste jaren ook meer hogeropgeleiden bij de politie zien binnenkomen. Heeft dat dan nog invloed op die politiecultuur of dragen zij juist bij aan veranderingen van die cultuur? Of zijn er wellicht subculturen ontstaan? In dit themanummer staan we stil bij de vraagtekens bij het klassieke beeld van de politiecultuur.

Cahier 65: Discretionaire ruimte in de handhaving
Gasteditoren: Antoinette Verhage, Renze Salet, Frank Schuermans, Jan Nap

In theorie wordt politiewerk aangestuurd door wet- en regelgeving en zou de interactie met de burger ook vanuit dat kader verlopen. In de praktijk blijkt het dagelijks politiewerk slechts gedeeltelijk door regels te worden geleid. Politiemensen hebben discretionaire ruimte waarmee wordt verwezen naar de handelingsmarge of beslissingsvrijheid die practitioners in hun dagelijkse werk hebben om zinvol te handelen (met het oog op een meer duurzaam resultaat naar de toekomst toe).

Discretionaire ruimte wordt niet altijd als positief ervaren: te weinig sturing op die ruimte zou zorgen voor te veel beslissingsmarge en leiden tot ongelijke behandeling van burgers. Veel literatuur richt zich dan ook op het verkleinen van die marge. In een recente publicatie rond abstracte politie (Terpstra e.a., 2018) wordt echter gesteld dat de discretionaire ruimte, in het kader van new public management en een abstractisering van politiewerk, steeds meer verkleind wordt en zelfs helemaal zou verdwijnen. Dat dit niet vanzelfsprekend een positieve evolutie is, mag duidelijk zijn; discretionaire ruimte heeft immers naast heel wat nadelen (gevaar voor willekeur, rechtsongelijkheid, rechtsonzekerheid, enz.) ook voordelen (het mogelijk maken van maatwerk, responsabilisering van de ambtenaar, oplossingsgericht werken).

In dit themanummer willen we deze tegenstrijdige tendensen onderzoeken en nagaan in welke mate we in Nederland en België dezelfde, dan wel tegenstrijdige evoluties herkennen. Is het afnemen van de discretionaire ruimte enkel in Nederland te constateren? Hoe worden beslissingsprocessen vandaag ingevuld? Hoe ervaren praktijkmensen (zoals politiemensen, maar ook inspecteurs, gemeenschapswachten, …) deze discretionaire ruimte? Op welke manier zou discretionaire ruimte vormgegeven kunnen worden? Dit zal gebeuren aan de hand van verschillende onderzoekslijnen geassocieerd met de discretionaire ruimte, zoals hierboven vermeld.

Abonneren

Digitaal lezen

Lees het tijdschrift nu ook online op uw computer. INLOGGEN KLIK HIER

Het tijdschrift kan ook digitaal op een tablet of smartphone gelezen worden met de ‘Tijdschriftenmandapp’.

Hoe?

• Ga naar iTunes of Google Play store en zoek de app Tijdschriftenmand.
• Download en installeer de app.

Voor iOS: https://itunes.apple.com/nl/app/tijdschriftenmand/id919499193?mt=8
Voor android: https://play.google.com/store/apps/details?id=nl.nowmedia.emagazine2.spabonneeservice

Abonnees kunnen in de Tijdschriftenmand-app of online inloggen met hun klantnummer (niet: e-mailadres) en wachtwoord. Het wachtwoord ontvangt u automatisch per e-mail zodra uw abonnement is geregistreerd. (De afzender van deze e-mail met wachtwoord is gens@spabonneeservice.nl. Kijk desgevallend ook uw reclame- of spammap na.)

Inloggegevens vergeten? Mail naar: gens@spabonneeservice.nl

Vrienden van de Cahiers Politiestudies

Premiumformule “Vrienden van de Cahiers Politiestudies”:

• 5 gedrukte exemplaren per aflevering voor eigen gebruik of verspreiding naar believen (20 Cahiers per jaargang dus, op 1 adres);
• digitale toegang via Google Play en de App Store (smartphone of tablet);
• één gratis toegang tot elke Cahierstudienamiddag, live of digitaal (vier keer per jaargang dus); én
• een bijzondere vermelding als “Vriend van de Cahiers Politiestudies” op de website van het tijdschrift (cahierspolitiestudies.eu).

Bijdrage premiumformule: € 500,- incl. btw (waarde ruim € 984,75).